;)
Het initiatief KLEUR is een aanjager tot inclusiviteit en diversiteit in de Nederlandse televisie- en filmindustrie bestemd voor fondsen, omroepen & NPO, producenten, casting directors, opleidingen, vakverenigingen en eigenlijk iedereen in de industrie. In een publicatie, ondertekent door een zeer brede vertegenwoordiging van acteurs en vakmensen, is dit nieuwe initiatief gelanceerd.
Lees hier de pdf versie, of lees hieronder verder.
Er wordt in Nederland, net zoals in de rest van de westerse wereld, gedacht, gekeken en geleefd vanuit het perspectief van witte mensen. Ook in de Nederlandse televisie en filmindustrie is wit de norm. Jarenlang hebben verschillende Nederlandse scenaristen, acteurs, regisseurs van kleur onvermoeibaar pogingen ondernomen om gekleurde verhalen te vertellen voor film en televisie. Pogingen om in het bestaande film en tv-aanbod een afspiegeling van de samenleving te creëren. Af en aan zijn er successen behaald. Maar helaas nog veel te weinig. En dat terwijl juist film en tv bij uitstek geschikt zijn om grote groepen mensen te bereiken en bewust te maken van de steeds veranderende samenleving.
Uit bijvoorbeeld de longlist van de Gouden Kalveren competitie 20201 blijkt dat van de 24 films weinig verteld zijn vanuit een ander perspectief dan wit. Niet één film is geregisseerd of geschreven door een maker van kleur. Van de 80 hoofrollen worden er 5 gespeeld door gekleurde acteurs. In het bestuur van bijvoorbeeld het Filmfonds zitten geen gekleurde mensen, de directie van de Filmacademie is wit, de beleidsmakers bij de NPO zijn wit. En zo zijn er nog tal van voorbeelden te noemen waaruit de witte norm blijkt.
De inspanningen om te komen tot een evenwichtige vertegenwoordiging van gekleurde mensen vinden al heel lang plaats. De afgelopen 50 jaar zijn er vele gesprekken gevoerd en ideeën aangedragen, maar er is weinig veranderd. Ook om andere en meer representatie van gekleurde mensen in het aanbod wordt al vele jaren geroepen. Nog te vaak komen gekleurde acteurs als bijzaak of als stereotype voorbij in producties. Het zijn rolbevestigende personages zodat het vakje ‘inclusiviteit’ afgevinkt kan worden. Nog te vaak zien we pogingen om een gekleurd verhaal te vertellen ten onder gaan aan goede bedoelingen. De wil is vaak aanwezig, maar wordt in de weg gezeten door onwetendheid. De verantwoordelijkheid om dit te veranderen ligt bij iedereen in de industrie. We moeten dit collectief erkennen, bespreken en oplossen.
De protestacties in de lente van 2020 zijn directe aanleiding voor het schrijven van de aanjager KLEUR. De Black Lives Matter beweging die zich wereldwijd ontwikkelt gaf ons inspiratie en hernieuwde kracht om in eigen vakgebied aan de slag te gaan. Nu zoveel verschillende mensen hebben laten horen dat zwarte levens ertoe doen, moeten er acties ondernomen worden om deze mening kracht bij te zetten en om deze beweging concreet vorm te geven. Het plaatsen van het zwarte vierkant op sociale media of het mede ondertekenen van een oproep tot het verbeteren van de positie van gekleurde mensen is een stap in de goede richting, maar niet voldoende. Het is nu tijd voor daadwerkelijk meer KLEUR, een aanjager tot meer inclusiviteit van gekleurde makers in de Nederlandse televisie- en filmindustrie.
Het doel van KLEUR is middels actie en advies een diverse en inclusieve industrie te creëren met gelijke kansen voor makers van kleur.
KLEUR gaat zelf actie ondernemen, maar ook fondsen, producenten en organisaties voorzien van broodnodig advies. Te beginnen met een breed opgezet onderzoek naar wat en vanuit welk perspectief er de afgelopen 5 jaar gemaakt is aan drama voor in de bioscoop en op tv. Zo leggen we vast wat er ontbreekt en waar verandering in moet komen. We verzamelen voorbeelden van aanpak uit het buitenland2 en vertalen die naar de Nederlandse situatie. We benadrukken en stimuleren samenwerking.
We koppelen gekleurde en witte makers aan elkaar om in gesprek te gaan over hoe gezamenlijk gekleurde verhalen te vertellen. Voor het monitoren van de gang van zaken stellen we quota vast voor organisaties die met overheidsgeld werken, daar bijna 25% van de belastingbetalende Nederlanders een migratieachtergrond heeft. Quota zijn een gevoelig onderwerp. Iedereen moet vrij zijn in het maken. KLEUR wil dan ook niets wegnemen, maar iets toevoegen aan de industrie. Met voortschrijdend inzicht stellen we vast dat quota een middel zijn om te stimuleren en dichter bij het doel te komen. Er is sprake van een disbalans en we hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid die recht te trekken. Met quota maken we inclusiviteit van kleur meetbaar, halen het weg bij “ja, maar wij doen ons best” en wordt het concreet. We gaan voor inclusiviteit van kleur in de volle breedte: Nederlandse makers van kleur, vrouwen van kleur, mensen met een handicap van kleur, LGBTQ-personen van kleur, nieuwkomers van kleur.
Filmmaker zijn is een positie waar veel macht, maar waar ook grote verantwoordelijkheid mee gemoeid is. De makers bepalen wat voor een wereld wordt geschetst als spiegel voor de maatschappij. Wil je een breed publiek bereiken dan moet je dingen maken waar men zich in kan herkennen. Successen als De Libi, Bon Bini Holland en Mocro Maffia (verkocht aan meerdere landen) getuigen ervan dat er een groot publiek is dat ernaar hunkert zichzelf terug te zien op tv of op het witte doek. Een inclusieve beeldvorming in film en tv heeft een positief effect op de maatschappij. Als wij niet meegaan met de maatschappelijke veranderingen zullen de verhalen en beelden die wij maken minder relevant worden in onze samenleving.
We gaan in overleg met een afvaardiging vanuit producenten en vakverenigingen, maar ook vanuit overkoepelende organisaties als DAFF en NFF. Kortom: we willen samenbrengen, verbinden en gekleurde makers en verhalen zichtbaar maken.
Om dit op de beste manier te kunnen doen gaan wij blijvende criteria opstellen en die de komende 10 jaar toetsen en bijsturen waar nodig. Ook eisen we van de fondsen en omroepen dat zij hun cijfers over inclusiviteit en diversiteit publiceren. Dit om helder te krijgen wat de stand van zaken is en wat de industrie nog te doen staat.
In een jaarlijkse publicatie laten we onder andere zien:
KLEUR is ook een orgaan waar expertise op verschillende vlakken aangaande inclusiviteit en diversiteit in te huren is. We stellen onze ervaringen en know how ter beschikking door middel van keynote speeches, workshops, gesprekspartner zijn en het meehelpen ontwikkelen van specifieke ideeën aangaande meer kleur in de industrie.
KLEUR heeft tien punten geformuleerd die in de volle overtuiging nodig zijn om te komen tot een inclusief film en tv-landschap. Inclusiviteit houdt in dat iedereen mee doet.
Put your money where your mouth is:
Het Fonds is ervan overtuigd dat talenten met verschillende achtergronden bijdragen aan de gelaagdheid van verhalen. Films die de samenleving weerspiegelen bieden bovendien kans op een groter publiek. We benaderen representatie inclusief, dat wil zeggen dat het gaat over diversiteit in leeftijd, gender, culturele en etnische achtergrond, mensen met een beperking etc., ook in thematiek en doelgroep.
Een gedeelde overtuiging op inclusie in onze projectindustrie is essentieel, want elke schakel telt: de scenarist die arena, thematiek, rollen (en hun namen) beschrijft, de regisseur en producent die samen het creatieve team samenstellen en de casting doen, de distributeurs die met hun marketingcampagne op zoek gaan naar publiek. Maar ook film- en kunstacademies, die met hun wervings- en aannamebeleid het talent van de toekomst opleiden.
In de praktijk zien we duidelijk een nieuwe generatie makers voor wie de diverse samenleving een vanzelfsprekend gegeven is, wat ook uit hun projecten blijkt. Die ontwikkeling zien we het duidelijkst terug bij regelingen voor nieuw talent, bij documentaire en bij hybride projecten, maar het vraagt om verbreding naar het totale filmaanbod.
https://www.filmfonds.nl/page/5051/faqs-diversiteit
KLEUR blijft voortdurend doorwerken aan het opstellen van regels, voorstellen en eisen om tot meer inclusiviteit te komen in de audiovisuele sector. We richten ons ook uitdrukkelijk op de nieuwe generatie binnen deze sector, die vanzelfsprekend zeer divers is vanwege de veranderende samenleving. Zo willen we tijdens een jaarlijks te organiseren KLEUR-conferentie de vooruitgang laten zien en bepalen wat ons nog te doen staat. We sluiten hiervoor aan bij het Nederlands Film Festival, omdat dit festival de Nederlandse film- en televisiesector in de volle breedte bijeenbrengt. We gaan in gesprek door middel van lezingen, verdiepende sessies en aan de hand van het delen van ervaringen.
Kortom: een centrale plek waar het gaat over KLEUR.
We roepen iedereen die meer kleur wil in film en tv op om KLEUR te versterken en met ons in gesprek te blijven over hoe deze doelen te verwezenlijken. Het minste dat we kunnen doen is ons uiterste best om elkaar te begrijpen. Uiteindelijk moeten we toe naar een onafhankelijk orgaan dat de taken van KLEUR overneemt en coördineert.
Laten we van ons werkveld een gezonde en inclusieve industrie maken.
KLEUR is een initiatief van Iraida Markus-Meerzorg (agent), Manoushka Zeegelaar Breeveld (acteur), Ashar Medina (scenarist), Sacha Gertsik (De Ontmoeting) en Emma Onrust (agent).