Jaap Cohen ontvangt de Louis Hartlooper prijs voor de Beste Filmpublicatie 2024 voor ‘De Bolle Gogh’

Sectornieuws

Maandag 23 september, 2024

Zaterdag  21 september is tijdens het Nederlands Film Festival de jaarlijkse Louis Hartlooper Prijs voor de Beste Film publicatie uitgereikt aan Jaap Cohen voor het boek ‘De Bolle Gogh’. De Louis Hartlooper Prijs voor de Beste Film publicatie is voor de twintigste keer uitgereikt aan een persoon die zich met een publicatie verdienstelijk heeft gemaakt voor de geschreven filmcultuur. Ook werd er tijdens deze twintigste editie een oeuvreprijs uitgereikt aan Kevin Toma. DDG-bestuurslid Suzanne Raes zat in de jury namens de Dutch Directors Guild.

De uitreiking
De prijs werd uitgereikt door de juryvoorzitter Brigit Hillenius  (namens NSC – Netherlands Society of Cinematographers). De jury bestond verder uit Lianne Damen (namens Netwerk Scenarioschrijvers), Chantal Nissen (namens NAPA, voorheen FPN, DPN, ApN en IPN), Nicky Onstenk (namens NAPA, voorheen FPN, DPN, ApN en IPN) en Suzanne Raes (namens DDG – Dutch Directors Guild).

De uitreiking vond plaats tijdens een door het Louis Hartlooper Complex aangeboden feestelijke bijeenkomst, gepresenteerd door André van Duren, voor leden van de Dutch Directors Guild (DDG), Nederlandse Audiovisuele Producenten Alliantie (NAPA, voorheen FPN, DPN, ApN en IPN), Netherlands Society of Cinematographers (NSC), Netwerk Scenarioschrijvers, de KNF, het NFF, de Louis Hartlooper Stichting en natuurlijk ook voor belangstellenden. Tijdens de prijsuitreiking verzorgde Joost Broeren Huitenga een voordracht, namens de winnaar van vorig jaar, Bart van der Put.

Jaap Cohen
Jaap Cohen (1980) is historicus en biograaf. In 2015 promoveerde hij cum laude op De onontkoombare afkomst van Eli d’Oliveira. Een Portugees-Joodse familiegeschiedenis (Querido). Op 12 januari 2024 verscheen zijn biografie van Theo van Gogh, De bolle Gogh (Querido) die, naast voor de Louis Hartlooper Prijs voor de beste Film Publicatie van 2024, ook genomineerd is voor de Libris Geschiedenis Prijs (shortlist).

Shortlist genomineerde publicaties
De genomineerde publicaties voor de Louis Hartlooper Prijs voor de Beste Film publicatie 2024 zijn (in alfabetische volgorde):

  1. De Bolle Gogh – Jaap Cohen. Querido, Amsterdam, 2024.
  2. Frans Weisz. Dagboek van een filmmaker – Harry Hosman (samenstelling). Uitgeverij Pluim, Amsterdam, 2023.
  3. In de ogen van Medusa. Filosofie en de duistere spiegel van horror – Dimitri Goossens. Boom, Meppel, 2023.
  4. Kind van de zon. Portret van een eigenzinnig filmmaker – René van Nie. Uitgeverij IJzer, Utrecht, 2024.
  5. Lichaam en steen: over film – Camiel van Winkel. Letterwerk, Borgerhout, 2023.

Over de Louis Hartlooper Prijs voor de Beste Film Publicatie
De prijs is voor de twintigste keer uitgereikt aan een persoon die het afgelopen jaar met een of meerdere publicaties een stimulerende bijdrage heeft geleverd aan het denken over cinema en aan de verdieping van de Nederlandse filmcultuur. De Louis Hartlooper Prijs voor de Beste Film Publicatie wordt jaarlijks uitgereikt onder auspiciën van de Louis Hartlooper Stichting. Met de prijs hopen de initiatiefnemers het schrijven over film in Nederland onder de aandacht te brengen en waardering uit te spreken voor idealisme, moed, inzet en bevlogenheid. Een nationale filmcultuur is ondenkbaar zonder goede film publicaties. Zonder referenties, reflecties, onderzoek, inventarisaties en andere geschreven inzichten is er zelfs geen begin van filmcultuur.

Selectieprocedure
Elke deelnemende film vakvereniging (te weten NAPA (voorheen FPN, DPN, ApN en IPN), DDG, NSC, en Netwerk Scenarioschrijvers) heeft uit eigen gelederen een representant gekozen die zitting neemt in de jury, die thans vijf leden telt. Zoals gewoonlijk is het Louis Hartlooper Genootschap in juni gekomen tot een shortlist van vijf publicaties. Op maandagavond 16 september is de jury bijeengekomen om de winnende publicatie te selecteren. Tijdens de uitreiking van de prijs was de jury aanwezig om de jury keuze toe te lichten.

Prijs
Naast een eervolle plek, middels een fotografische afbeelding in de eregalerij van het LHC, bestaat de prijs uit een bedrag van 1.000 euro, een penning met oorkonde en daarnaast een Zwarte Spiegel. Bovendien krijgt de winnaar de uitnodiging om het jaar daarop tijdens de uitreiking een korte voordracht te houden over het belang van goede filmjournalistiek (doelstelling van de prijs indachtig). Dit jaar heeft Joost Broeren Huitenga, namens Bart van der Put, de winnaar van 2023, de lezing verzorgd.

Oeuvre Prijs
De vierde Louis Hartlooper Oeuvreprijs kennen we dit jaar toe aan filmjournalist Kevin Toma.

Dit roept meteen de vraag op: is hij niet te jong voor deze prijs? Het is waar dat de eerste drie laureaten de prijs ontvingen toen ze op gevorderde leeftijd waren, maar een oeuvreprijs kan ook gezien worden als een tussentijds blijk van waardering. Wellicht is dit ook een geruststelling voor Kevin dat we zijn werkzaam leven zeker nog niet als voltooid beschouwen. Integendeel, we zijn benieuwd naar welke paden hij gaat volgen in de nabije toekomst en de vele jaren daaropvolgend.

Als u met deze disclaimer akkoord kunt gaan dan kunnen we door naar de volgende, meer essentiële vraag: waarom kozen we Kevin Toma? Het is waar dat we in Nederland de luxe hebben van vele talentvolle en kundige filmjournalisten, maar Kevin is toch uniek. Hij schrijft sinds 2007 excellente filmrecensies in de Volkskrant, gesteund door zijn leerjaren bij de Filmkrant en zijn opleiding Film- en Opvoeringskunsten bij de Universiteit van Nijmegen. Daarnaast begeleidt hij sinds 1994 ook vele zwijgende films op festivals en in filmtheaters, en hij geeft al jarenlang door het hele land enthousiaste lezingen over film. Kevin Toma is dus een veelzijdig multi-talent.

De basis hierbij ligt in zijn positieve interesse in het brede spectrum van zowel filmpremières als filmklassiekers, zowel cultfilms als artfilms. Hij geeft in zijn recensies verslag van zijn kijkervaring. Meestal overheerst de positieve bewondering, zoals vorig jaar heel sterk bij Past Lives van Celine Song (2023), maar ook negatieve ervaringen worden beargumenteerd beschreven. Hij behoudt steeds een authentieke nieuwsgierigheid naar wat er op het doek te zien zal zijn en hij bezit het vermogen zijn waarnemingen te ondersteunen met zinvolle analyses. Kevin verstaat als geen ander de kunst van het adoreren. Zijn spirituele benadering van een mooie film maakt zijn recensies tot een feest om te lezen en het vormt steevast een uitnodiging om die film absoluut te gaan zien. Hij is bijna blij als hij een film goed vindt en vindt het jammer als het wat minder is.

Hoogtepunten genoeg bij de tussenstand van dit oeuvre. Zo kon hij onder andere zijn fascinatie en bewondering voor film noir toelichten in een aparte publicatie. Het is een collector’s item voor de ware filmfanaat. Dit boek haalde overigens niet de shortlist van de Louis Hartlooper Prijs 2022, maar dat lag aan de grote hoeveelheid hoge kwaliteit op de longlist van dat jaar.

Met zijn columns in De Gelderlander en meer recent het maandblad Zout geeft hij een blik op zijn persoonlijke gedachten. Bijvoorbeeld over zijn ergernis aan het publiek in de zaal als hij bij wijze van uitzondering een reguliere filmvertoning bezoekt. En er is in zijn geschriften ruimte voor melancholie, zoals bleek uit zijn bespreking van de heruitbreng van Invaders from Mars (William Cameron Menzies, 1953) en uit zijn reportage van zijn eenzame overnachting in de tot ondergang gedoemde bioscoop Rembrandt in Arnhem.

In het najaar van 2023 nam hij een kort sabbatical om te schrijven aan een nieuw boek, getiteld Tussenruimte. Op de website van Domein voor Kunstkritiek aangekondigd als “een lange persoonlijke tekst die het midden houdt tussen proza, essayistiek en filmkritiek, met zijn jarenlange obsessie voor Carnival of Souls (1962) als vertrekpunt”. Mogelijk is dit een kanshebber voor de shortlist van de Louis Hartlooper Prijs 2025, maar dat is momenteel nog ongewis.

Kevin, van harte gefeliciteerd met de Louis Hartlooper Oeuvreprijs 2024, ter aanmoediging van een langdurige voortzetting van je kritisch traject in filmland en grensgebieden.

De oeuvreprijs bestaat uit een geldprijs van 1.000 euro en een Zwarte Obsidiaan Bol.

Eerdere winnaars

De prijs is eerder toegekend aan:

  • Joyce Roodnat (2005) voor de artikelenreeks Europese Filmklassieken in M, het maandelijkse magazine van NRC Handelsblad;
  • Dirk Lauwaert (2006) voor zijn boek Dromen van een expeditie;
  • Annemieke Hendriks (2007) voor haar boek De pioniers. Interviews met 14 wegbereiders van de Nederlandse cinema;
  • André Waardenburg (2008) voor zijn enthousiasmerende artikelen in NRC Handelsblad en Skrien;
  • Dana Linssen (2009) gewaardeerd om de brede en beschouwende journalistieke context als filmjournaliste van NRC Handelsblad en hoofdredacteur van De Filmkrant;
  • Oliver Kerkdijk (2010) voor zijn eigenzinnig romantisch taalgebruik en een indrukwekkende kennis van de filmhistorie, tezamen een ode aan de cinema vormend;
  • Eric Koch (2011), die door zijn grote liefde voor uiteenlopende filmgenres de afgelopen jaren veel heeft bijgedragen aan het filmbezoek en de filmbeleving in Nederland;
  • Gawie Keyser (2012), die film op een hoger plan weet te tillen door met liefde, passie én verhelderende inzichten te schrijven in o.a. de Groene Amsterdammer;
  • Bor Beekman (2013), voor zijn artikelen en interviews in De Volkskrant die hij schrijft met een gedegen kennis van zaken en met open vizier. Dat maakt zijn artikelen uitermate boeiend en getuigen van een grote liefde voor film;
  • Rob van Scheers & Paul Verhoeven (2013) voor Volgens Verhoeven. Een bundeling van de Volkskrant-reeks van 65 teksten waarin een aantal klassieke films besproken wordt;
  • Tjeu van den Berk en Marjeet Verbeek (2014) voor Het filmgesprek: woorden aan droombeelden wijden (spiritualiteit van de film). De winnende publicatie is doordrenkt van liefde voor de filmkunst, niet eenduidig en een pleidooi voor de onbevangenheid;
  • Ruud den Drijver (2015) voor Circus Bloteman – Biografie van Wim Verstappen, filmpionier uit de West. Een omvangrijke biografie over het leven en werk van een markante en veelzijdige regisseur, producent, lobbyist, docent en essayist;
  • Patricia Pisters (2016) voor Filming for the Future. The Work of Louis van Gasteren. Een meeslepend relaas van de carrière van de veelzijdige kunstenaar, maar ook een pleidooi voor zijn authentieke, gedurfde en betrokken manier van films maken;
  • Joyce Roodnat (2017) voor Hee… zie je dat!? – De films van Ed van der Elsken. Een ontrafeling van zijn autobiografische films op zo’n manier dat je zin krijgt de films te gaan (her)zien;
  • Nouchka van Brakel (2018) voor Scènes uit mijn eigen draaiboek. Een heldere inkijk in het uitdagende proces dat film maken in Nederland is. Een prachtig zelfportret over een vrouw die haar tijd ver vooruit was, en zich schijnbaar moeiteloos staande wist te houden in een mannenwereld.
  • Erik Brouwer (2019) voor Diva. Een prikkelende biografie over een vergeten Nederlands icoon waar menigeen nog nooit van had gehoord. Alleen al het feit dat Jetta Goudal de enige Nederlandse actrice is met een ster op de Hollywood Walk of Fame maakt dit boek uniek.
  • Suzanne Rethans (2020) voor Begeerd en verguisd: het leven van Sylvia Kristel. Een heel toegankelijk en boeiend beschreven portret over een vrouw die zo hunkerde naar avontuur en roem, dat ze soms leek te vergeten om gewoonweg gelukkig te zijn.
  • Ronald Rovers/ hoofdredactie (2021) voor de jubileum publicatie over het 40-jarig bestaan van de Filmkrant. Ongelukkigerwijs viel het jubileum in een jaar waarin veel anders liep dan verwacht, een jaar waarin de wereld tot stilstand kwam. Zo kwam het dat in deze feestelijke editie niet de afzonderlijke films het onderwerp zijn maar een bezinning op ieders persoonlijke, intieme jarenlange filmervaringen. Geen reflectie vanuit een wereld die zichzelf alsmaar vernieuwt, maar een bespiegeling vanuit een wereld die tot stilstand is gekomen.
  • IFFR (2022) voor 25 Encounters. Vijfentwintig gesprekken tussen vijftig zeer uiteenlopende mensen die allemaal op de één of andere manier verbonden zijn aan het IFFR. Natuurlijk zijn er anekdotes op de ontstaansgeschiedenis van het festival, maar de gesprekken worden open en eerlijk gevoerd, waarbij er ook ruimte is voor verhalen over de mindere kanten van intensieve samenwerkingen.
  • Bart van der Put (2023) voor Beeldspraak in Het Parool. Een reeks publicaties van jarenlange vastlegging van het verband tussen dagelijks nieuws en film.

Bron: Louis Hartlooper Complex

Regisseer jij films of programma's die worden uitgezonden op televisie?

Meld je gratis aan bij auteursrechtenorganisatie VEVAM en ontvang vergoedingen voor je werken!

Sluit je aan bij VEVAM!

Contactgegevens

Dutch Directors Guild
De Lairessestraat 125 sous
1075 HH Amsterdam

kvk: 33298563
tel: +31 (0)6 836 72 215
e-mail: info@directorsguild.nl

Openingstijden:
Het DDG-bureau is doordeweeks telefonisch bereikbaar op van 10.00 – 17.00 uur. Op woensdag zijn we gesloten.